شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر تاب‌آوری بازار سرمایه ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گرو مدیریت صنعتی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

2 دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه قم، قم، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

چکیده

هدف: در دنیای امروز، اقتصاد جهانی با تکانه‌ها و تهدیدهای مهمی مانند بحران‌های مالی و اقتصادی، ورشکستگی بانک‌ها و صنایع بزرگ، شیوع بیماری‌های مسری، رفتارهای تروریستی و سقوط بازارها درگیر شده است. کشور در سال‌های اخیر با تحریم‌های گسترده و بی‌سابقه‌ای مواجه بوده و تکانه‌های دیگری مانند حوادث طبیعی و شیوع بیماری کرونا، اقتصاد کشور را دچار آسیب کرده است. به همین دلیل، برای مقابله با تهدیدها، توجه به تاب‌آوری اقتصادی، در مقاوم‌سازی اقتصاد کشور و نهادهای مالی اهمیت بسیاری دارد. بازار سرمایه به‌عنوان منبع جذب نقدینگی‌های سرگردان و حامی فضای کسب‌وکار، در جلوگیری از تلاطم‌های اقتصادی کشور نقش مهمی دارد. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تاب‌آوری بازار سرمایه کشور اجرا شده است.
روش: پژوهش حاضر از نظر جهت‌گیری، کاربردی و از لحاظ هدف، اکتشافی است. برای اجرای پژوهش در مرحله اول، از طریق مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان مالی، عوامل اصلی مؤثر بر تاب‌آوری بازار سرمایه شناسایی شدند. در ادامه با کاربست آزمون ناپارامتریک بینم و دیمتل، عوامل اصلی غربال شده و عوامل غیرمهم کنار گذاشته شدند.
یافته‌ها: عوامل اصلی نهایی عبارت‌اند از: ساختار و فرایندهای سازمان؛ توجه به یادگیری و آموزش؛ تسهیم اطلاعات؛ شناسایی و تحلیل تکانه‌ها؛ تهدیدها و ریسک‌های پیش رو؛ تنوع طرح و انتخاب‌های در دسترس؛ میزان پذیرش فناوری؛ بهبود و توسعه.
نتیجه‌گیری: در ادامه، عوامل فرعی هر دسته از عوامل اصلی شناسایی شدند. در نهایت با به‌کارگیری تکنیک تصمیم‌گیری کداس، اولویت عوامل فرعی در هر دسته از عوامل اصلی مشخص شد. در انتها نیز، پیشنهادهایی برای تاب‌آوری بازار سرمایه با توجه به درجه اولویت عوامل فرعی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and Prioritizing the Factors Affecting the Resilience of the Iranian Capital Market

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Hasanzadeh 1
  • Mohammad Hasan Maleki 2
  • Hossein Jahangirnia 3
  • Reza Gholami Jamkarani 3
1 PhD Candidate, Department of Industrial Management, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.
2 Associate Prof., Department of Management, Faculty of Management and Economics, University of Qom, Qom, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Accounting, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.
چکیده [English]

Objective: In today's world, global economies face significant shocks and threats, such as financial and economic crises, bankruptcies of the banks and large industries, the spread of infectious diseases, terrorist behavior and the collapse of markets. In recent years, the country has faced extensive and unprecedented sanctions, and other shocks such as natural disasters and the outbreak of corona have damaged the country's economy. Therefore, paying attention to the economic resilience plays an important role in strengthening the country's economy and financial institutions against threats. The capital market, as a source of attracting stray and supportive liquidity for the business environment, plays an important role in preventing the country's economic turmoil. This study aimed to identify and prioritize the factors affecting the resilience of the country's capital market.
Methods: The present research is applied in terms of orientation and exploratory in terms of purpose. In order to conduct research in the first stage, by reviewing the literature and interviewing financial experts, the main factors affecting the resilience of the capital market were identified. Subsequently, using the nonparametric test Binominal and Dematel, the main factors were screened and the non-important factors were excluded.
Results: The main final factors were: the structure and processes of the organization, attention to learning and training, information sharing, identifying and analyzing impulses, threats and risks ahead, variety of designs and available options, technology acceptance, improvement and development.
Conclusion: Subsequently, the sub-factors of each of the main factors were identified. Finally, by using Codas decision-making technique, the priority of sub-factors in each of the main factors was determined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capital market
  • Economic impulses
  • Economic resilience
  • Capital market resilience

مراجع

ابراهیمی، سید عباس؛ فیض، داود؛ چیت کران، حسین (1396). تحلیل جامع عوامل مؤثر بر تاب‌آوری سازمانی در صنایع کوچک و متوسط. فصلنامه پژوهش‎های مدیریت منابع سازمانی، 7(3)، 37- 58.
استادی ایرج، مرضیه؛ سلیمان‎پور عمران، محبوبه (1396). رابطه تاب‌آوری سازمانی با رقابت‌پذیری و مزیت رقابتی پایدار (مورد مطالعه: شرکت سیمان بجنورد). نشریه آینده‌پژوهی مدیریت، 28(1)، 103- 125.
تقی نتاج، غلامحسن؛ مؤمن‌زاده، محمدمهدی؛ مؤمن‌زاده، محمد هادی (1397). توسعه و توانمندسازی بازار سرمایه در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی با تأکید بر حمایت و صیانت از حقوق سهام‎داران خرد. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 10 (39)، 75- 92.
صالحی ابرقویی، محمدعلی؛ امیری، مقصود؛ الفت، لعیا؛ فیضی، کامران (1397). ارائه چارچوبی برای ارزیابی تاب‌آوری سازمانی در صنعت چرم ایران. نشریه پژوهش‌های نوین در تصمیم‌گیری، 3(3)، ۱۰۵ -۱۲۹.
محمدی شهرودی، حامد، رحیم‌نیا، فریبرز؛ ملک‌زاده، غلامرضا؛ خوراکیان، علیرضا (1398). ارائه الگوی تاب‎آوری سازمانی در شرکت‎های تولیدی با رویکرد داده بنیاد. مجله پژوهش‌های مدیریت عمومی، 23(۴۳)، ۱۱۱ -۱۳۴.
کبیریان، محمد حسین (1396). ارائه الگوی مفهومی و عملیاتی تاب آوری بازار سرمایه ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه خوارزمی.
 
References
Aiginger, K. (2009). Strengthening the resilience of an economy. Intereconomics, 44(5), 309.
Andersson, T., Cäker, M., Tengblad, S., & Wickelgren, M. (2019). Building traits for organizational resilience through balancing organizational structures. Scandinavian Journal of Management, 35(1), 36-45.
Annarelli, A. & Nonino, F. (2016). Strategic and operational management of organizational resilience: Current state of research and future directions. Omega, 62, 1–18.
Azusa, K., & Hiroyuki, Y. (2013). Organizational resilience: an investigation of key factors that promote the rapid recovery of organizations. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 2(9), 188.
Baker, S. R., Bloom, N., Davis, S. J., & Terry, S. J. (2020). Covid-induced economic uncertainty (No. w26983). National Bureau of Economic Research.
Baker, S. R., Bloom, N., Davis, S. J., Kost, K. J., Sammon, M. C., & Viratyosin, T. (2020). The unprecedented stock market impact of COVID-19 (No. w26945). National Bureau of Economic Research.
Barasa, E., Mbau, R., & Gilson, L. (2018). What is resilience and how can it be nurtured? A systematic review of empirical literature on organizational resilience. International journal of health policy and management, 7(6), 491.
Barroso, H.P., Machado, V.H. & Machado, V.C. (2011). Supply Chain Resilience Using the Mapping Approach. Supply Chain Management, Pengzhong Li (Ed.), InTech, Available from: http://www.intechopen.com/articles/show/title/supply-chain-resilience-using-the-mapping-approach.
Brem, A., Nylund, P., & Viardot, E. (2020). The impact of the 2008 financial crisis on innovation: A dominant design perspective. Journal of Business Research, 110, 360-369.
Briguglio, L., Cordina, G., Farrugia, N., & Vella, S. (2006). Conceptualizing and measuring economic resilience. Building the Economic Resilience of Small States, Malta: Islands and Small States Institute of the University of Malta and London: Commonwealth Secretariat, 265-288.
Cheng, S. F., Cheng, C. W., Hsieh, W. C., Chi, M. C., Lin, S. J., & Liao, Y. T. (2012). Effects of individual resilience intervention on indigenous people who experienced Typhoon Morkot in Taiwan. The Kaohsiung Journal of Medical Sciences, 28(2), 105-110.
Darvishmotevali, M., Altinay, L., & Köseoglu, M. A. (2020). The link between environmental uncertainty, organizational agility, and organizational creativity in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 87, 102499.
Dorobantu, S., Kaul, A., & Zelner, B. (2017). Nonmarket strategy research through the lens of new institutional economics: An integrative review and future directions. Strategic Management Journal, 38(1), 114-140.
Duval, R., Elmeskov, J., & Vogel, L. (2007). Structural policies and economic resilience to shocks. OECD Economics Department Working Papers No. 567.
Ebrahimi, S. A., Faiz, D., Chit Karan, H. (2017). Comprehensive analysis of factors affecting organizational resilience in small and medium industries. Journal of Organizational Resource Management Research, 7 (3), 37- 5. (in Persian)
Erragragui, E., Hassan, M. K., Peillex, J., & Khan, A. N. F. (2018). Does ethics improve stock market resilience in times of instability? Economic Systems, 42(3), 450-469.
Eshel, Y., & Kimhi, S. (2016). Community resilience of civilians at war: A new perspective. Community mental health journal, 52(1), 109-117.
Felipe, J., & Estrada, G. (2020). What Happened to the World's Potential Growth after the 2008-2009 Global Financial Crisis? Journal of the Japanese and International Economies, 101072. DOI: 10.1016/j.jjie.2020.101072.
Fetzer, T., Hensel, L., Hermle, J., & Roth, C. (2020). Coronavirus perceptions and economic anxiety. Review of Economics and Statistics, 1-36.
Gibson, C. A., & Tarrant, M. (2010). A'conceptual models' approach to organisational resilience. Australian Journal of Emergency Management, 25(2), 6-12.
Ginsburg, K. R., & Carlson, E. C. (2011). Resilience in action: an evidence-informed, theoretically driven approach to building strengths in an office-based setting. Adolescent medicine: state of the art reviews, 22(3), 458-81.
Gonçalves, L., Navarro, J. B., & Sala, R. (2019). Spanish validation of the Benchmark Resilience Tool (short-form version) to evaluate organisational resilience. Safety science, 111, 94-101.
Kabirian, M. H. (2017). Presenting a conceptual and operational model of Iranian capital market resilience. Master Thesis. kharazmi University. (in Persian)
Kimhi, S. (2016). Levels of resilience: Associations among individual, community, and national resilience. Journal of health psychology, 21(2), 164-170.
Kimhi, S., Eshel, Y., & Bonanno, G. A. (2020). Resilience protective and risk factors as prospective predictors of depression and anxiety symptoms following intensive terror attacks in Israel. Personality and Individual Differences, 159, 109864.
Kirmayer, L. J., Sehdev, M., Whitley, R., Dandeneau, S. F., & Isaac, C. (2009). Community resilience: Models, metaphors and measures. International Journal of Indigenous Health, 5(1), 62-117.
Klibi, W., Martel, A., & Guitouni, A. (2010). The design of robust value-creating supply chain networks: a critical review. European Journal of Operational Research, 203(2), 283-293.
Kuang, D., & Liao, K. H. (2020). Learning from Floods: Linking flood experience and flood resilience. Journal of Environmental Management, 271, 111025.
Kurtz, D. J., & Varvakis, G. (2016). Dynamic capabilities and organizational resilience in turbulent environments. In Competitive Strategies for Small and Medium Enterprises (pp. 19-37). Springer, Cham.
Lin, L., & Guo, X. Y. (2019). Identifying fragility for the stock market: Perspective from the portfolio overlaps network. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 62, 132-151.
Luo, D., Eicher, M., & White, K. (2020). Individual resilience in adult cancer care: A concept analysis. International journal of nursing studies, 102, 103467.
Mandel, G. & Mullet, E. & Brown, G. (2006). cultivating resiliency, a guide for parent and school personnel. published by scholastic press. www.Scholastic. Com.
Manfield, R. (2016). Organizational resilience: a dynamic capabilities approach. PhD Thesis, University of Queensland.
Masten, A. S. (2018). Resilience theory and research on children and families: Past, present, and promise. Journal of Family Theory & Review, 10(1), 12-31.
Mohammadi Shahroudi, H., Rahimonia, F., Malekzadeh, G. R., Khorakian, A. R (2019). Providing a model of organizational resilience in manufacturing companies with a grounded theory approach. Journal of Public Management Research, 23 (43), 111-134. (in Persian)
Mugumbate, J., & Gray, M. (2017). Individual resilience as a strategy to counter employment barriers for people with epilepsy in Zimbabwe. Epilepsy & Behavior, 74, 154-160.
Orchiston, C., Prayag, G., & Brown, C. (2016). Organizational resilience in the tourism sector. Annals of Tourism Research, 56, 145-148.
Orchiston, C., Prayag, G., Brown, C. (2016). Organizational resilience in the tourism sector, Research Notes and Reports/Annals of Tourism Research, 56, 128–163.
Ostadi Iraj, M., Soleimanpour Omran, M (2017). Relationship between organizational resilience and competitiveness and sustainable competitive advantage (Case study: Bojnourd Cement Company). Journal of Future Studies Management, 28 (1), 103-125. (in Persian)
Pasman, H., Dinh, L., Gao, X. & Mannan, M.S. (2012). Resilience engineering of Industrial Processes: Principles and contributing Factors. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 25, 233-241.
Patel, S. S., Rogers, M. B., Amlôt, R., & Rubin, G. J. (2017). What do we mean by'community resilience'? A systematic literature review of how it is defined in the literature. PLoS currents, 9.
Ramezani, J., & Camarinha-Matos, L. M. (2020). Approaches for resilience and antifragility in collaborative business ecosystems. Technological Forecasting and Social Change, 151, 119846.
Rehak, D. (2020). Assessing and strengthening organisational resilience in a critical infrastructure system: Case study of the Slovak Republic. Safety Science, 123, 104573.
Röhn, O., Sánchez, A. C., Hermansen, M., & Rasmussen, M. (2015). Economic resilience: A new set of vulnerability indicators for OECD countries. OECD Economics Department Working Papers.
Salehi Abarqui, M. A., Amiri, M., Ulfat, L., Faizi, K (2018). Provide a framework for evaluating organizational resilience in the Iranian leather industry. Modern Researches in Decision Making, 3 (3), 105-129. (in Persian)
Sumrit, D., & Anuntavoranich, P. (2013). Using DEMATEL method to analyze the causal relations on technological innovation capability evaluation factors in Thai technology-based firms. International Transaction Journal of Engineering, Management, & Applied Sciences & Technologies, 4(2), 81-103.
Taleb, N. N. (2012). Antifragile: how to live in a world we don't understand (Vol. 3). London: Allen Lane.
Tang, J., Heinimann, H., & Khoja, L. (2019). Quantitative evaluation of consecutive resilience cycles in stock market performance: A systems-oriented approach. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 532, 121794.
Taqi Nataj, G., Mo'menzadeh, M. M., Mo'menzadeh, M., H (2018). Development and empowerment of capital market in line with resistance economy (with an emphasis on supporting and protecting the rights of small shareholders). Accounting and Auditing Research, 10 (39), 75-92. (in Persian)
Tracey, S. (2015). Organizational Resilience Indicators Based on a Salutogenic Orientation (Doctoral dissertation, Université d'Ottawa/University of Ottawa).
Wang, J., Gao, H., Wei, G., & Wei, Y. (2019). Methods for multiple-attribute group decision making with q-rung interval-valued orthopair fuzzy information and their applications to the selection of green suppliers. Symmetry, 11(1), 56.
Wanzala, R. W., Muturi, W., & Olweny, T. (2018). Market resiliency conundrum: is it a predicator of economic growth?. The Journal of Finance and Data Science, 4(1), 1-15.
Warf, C., Gharabaghi, K., Charles, G., & Ginsburg, K. (2020). Interviewing Homeless Adolescents in the Context of Clinical Care: Creating Connections, Building on Strengths, Fostering Resilience, and Improving Outcomes. In Clinical Care for Homeless, Runaway and Refugee Youth (pp. 19-43). Springer, Cham.
Zhang, Y. (2020). Conditional conservatism and trade credit during the global financial crisis. Journal of Accounting and Public Policy, 39(4),106728.
مدیریت صنعتی
دوره 12، شماره 1
1399
صفحه 172-205

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار