مدیریت پیچیدگی فقر مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق نفت‏خیز محروم ایلام: کاربردی از روش‌شناسی پویایی سیستم (SD)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 دکتری، گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22059/imj.2023.353557.1008018

چکیده

هدف: برخلاف قوانین توسعه مناطق نفت‏خیز و محروم کشور، استان ایلام با وجود منابع غنی نفت‌وگاز، هنوز مناطق محروم بسیاری دارد. پژوهش حاضر با طرح مداخله سیستمی به مدیریت پیچیدگی فقر پرداخته است و در جست‌وجوی شناسایی سیاست‌های محرومیت‌زدایی مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم نفت‏خیز و گازخیز ایلام است.
روش: برای این منظور، ابتدا مدل پویایی سیستم فقر مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم نفت‏خیز با مشارکت سیاست‏گذاران توسعه منطقه‌ای طراحی و پس از اعتبارسنجی مدل، در افق بیست‌ساله شبیه‌سازی شد. سپس با توجه به نتایج تحلیل حساسیت مدل، سیاست‌های فقرزدایی مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم، شامل پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطی منطقه‌ای شناسایی و نتایج مقایسه و رفتار متغیرهای هدف تجزیه‌وتحلیل شد.
یافته‌ها: یافته‌های حاصل از شبیه‌سازی مدل، سیاست‌های ترکیبی منتخب بدین ترتیب شناسایی شدند: ۱. تأمین منابع مالی دولتی و غیردولتی و سرمایه‌گذاری در توسعه منطقه‌ای و محرومیت‌زدایی؛ ۲. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های شغلی صنعت نفت‌وگاز؛ ۳. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های شغلی کشاورزی؛ ۴. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های شغلی گردشگری و گمرک مرز بین‌المللی؛ ۵. افزایش پاسخ‏گویی و شفافیت در راستای مبارزه با فساد سیاسی و نفوذ قدرت در تخصیص منابع دولتی به استان؛ ۶. توانمندسازی نیروی کار کشاورزی متناسب با فرصت‌های شغلی در دسترس کشاورزی؛ ۷. توانمندسازی نیروی کار صنعت نفت‌وگاز متناسب با فرصت‌های شغلی در دسترس بخش صنعت نفت‌وگاز در راستای کاهش استخدام غیربومی؛ ۸. توانمندسازی نیروی کار بخش خدمات متناسب با فرصت‌های شغلی گردشگری و گمرک مرز بین‌المللی؛ ۹. سرمایه‌گذاری در بهره‌وری منابع آب در راستای مدیریت تقاضای منابع آب در کشاورزی و صنعت نفت‌وگاز؛ ۱۰. افزایش نظارت بر اجرای الزامات و استانداردهای محیطی و اِعمال جرایم محیطی برای بهره‌برداران توسعه صنعتی منطقه و الزام به انتشار گزارش پایداری شرکت‌های صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، به‌عنوان بهترین سیاست‌های فقرزدایی مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم نفت‏خیز ایلام.
نتیجه‌گیری: مدل پیشنهادی کاربردی از مدیریت پیچیدگی فقر و سیاست‏گذاری توسعه پایدار مناطق محروم است و کارایی آن با توجه مناطق محروم نفت‏خیز ایلام نشان داده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Managing the Complexity of Poverty in Underdeveloped Oil-Rich Regions in the Iranian Province of Ilam: An Application of the System Dynamics Approach

نویسندگان [English]

  • Marzieh Samadi Foroushani 1
  • Mahnaz Hosseinzadeh 2
  • Tayebeh Khodamoradi 1
  • Mohammad Javad Keyhanpour 3
1 Ph.D., Department of Industrial Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate Prof., Department of Industrial Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Ph.D., Department of Civil Engineering, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: Despite the presence of legislation aimed at promoting the development of oil-rich and less-developed regions in Iran, the Western Ilam province continues to face significant deprivation in various areas, despite its abundant oil and gas resources. The primary focus of this study revolves around the intricate management of poverty through the implementation of a comprehensive intervention plan. The objective of this study is to identify policies for reducing deprivation through sustainable development in the oil and gas regions of Ilam province.
Methods: For this purpose and based on the sustainable development of deprived oil-rich areas, the dynamic model of the poverty system was designed with the participation of regional policymakers. After validating the model, the simulation was carried out on a twenty-year horizon. According to the behavior of the variables and the sensitivity analysis of the model, poverty alleviation policies were identified based on the sustainable development of deprived areas, including economic, social, and regional environmental sustainability. The results of the comparison and the behavior of the target variables were analyzed.
Results: The findings from the simulation of the model revealed the effectiveness of selected combined policies including: 1) Providing government and non-governmental financial resources and investing in regional development and poverty alleviation; 2) Investing in job opportunities within the oil and gas industry; 3) Investing in job opportunities within the agricultural sector; 4) Investing in job opportunities within the tourism sector and international border customs; 5) Enhancing accountability and transparency to combat political corruption and undue influence in government resource allocation within the province; 6) Empowering the agricultural workforce in line with available job opportunities in the agricultural sector; 7) Empowering the workforce of the oil and gas industry in accordance with the job opportunities available in the industry to reduce non-native employment; 8) Empowering the workforce of the service sector according to the job opportunities of tourism and international border customs; 9) Investing in the productivity of water resources to manage the demand for water resources in agriculture and the oil and gas industry; and 10) Strengthening monitoring of the implementation of environmental requirements and the imposing penalties for environmental offenses for industrial development operators in the region along with the requirement to publish the sustainability report of oil, gas and petrochemical companies as the best poverty alleviation policies. These policies have been identified as the best poverty alleviation policies based on sustainable development in deprived oil-rich regions of Ilam.
Conclusion: The present study could demonstrate the effectiveness of the proposed practical model for managing the complexity of poverty and implementing sustainable development policies in deprived areas, specifically focusing on the oil-rich regions of Ilam Province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Complexity management of poverty
  • Deprived and less developed areas
  • Development of oil and gas-rich areas
  • Regional sustainable development
  • System dynamics

مراجع

اطلس مناطق محروم کشور (1396). سطح‏بندی و پهنه‌بندی مناطق محروم کشور و مزیت‏های نسبی این مناطق. بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره). تهران.
ایرانخواه، احمد و مؤمنی، حسن (1397). بررسی فقر و عوامل آن در شهر تهران. مجله پیشرفت‏های نوین در علوم رفتاری، 2(16)، 34-52.
پورترکارونی، محمد و شارع پور، محمود (1399). فقر شهری در ایران؛ فراتحلیل و یک مرور نظام‌مند. مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 7(22)، 61-79.
پیش‏بهار، اسماعیل؛ باقرپور، شبنم و قهرمان‌زاده (1398). بررسی شاخص‌های فقر روستایی و عوامل مؤثر بر آن در ایران. اقتصاد و توسعه کشاورزی، 33(1)، 41-54.‎
خراسانی، محمدامین؛ مطیعی لنگرودی، سیدحسن و محمدی (1399). رویکردی تطبیقی به ارزیابی و تحلیل محتوای مقالات علمی فقر روستایی در ایران. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 9(33)، 113-140.
شاه حسینی، محمدعلی؛ جواهری شلمانی، سیده فروزان؛ حسنقلی‌پور یاسوری،  طهمورث و رستمی، علی (1398). ارزیابی و مقایسه شاخص‌های کلیدی عملکرد توسعۀ پایدار در صنعت پتروشیمی با استفاده از SMAA وSMAA-S . مدیریت صنعتی. 11(2)، 273-302.
صادقی حسنوند، وحید؛ امین رشتی، نارسیس؛ دامن کشیده، مرجان و محرابیان، آزاده (1401). اثر تعدیل قیمت حامل‌های انرژی، شاخص‌های توزیع و فقر بر شاخص رفاهی جامعه شهری (مطالعه موردی کشور ایران). فصلنامه پژوهش‏ها و سیاست‏های اقتصادی، 28(94)، 55-75.
صمدی فروشانی، مرضیه؛ کیهان‌پور، محمدجواد و شکر خدایی، فرشید (1401). تحلیل سیستم حکمرانی شبکه‌ای توسعه پایدار مناطق محروم کشور. حکمرانی و توسعه، 2(1)، 77-102.
عینیان، مجید و سوری، داوود (1395). فقر و نابرابری، رفتار پس‌انداز خانواده، تورم دهک‏ها. مؤسسه آموزش عالی مدیریت و برنامه‏ریزی. معاونت پژوهشی ریاست جمهوری.
فوکردی، رحیم و محتاط، مینو (1396). تعریف محتوای گزارش پایداری شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران: کاربرد کارت ارزیابی متوازن ‌و دیمتل خاکستری. مدیریت صنعتی، 9(4)، 735-764.
فیض‌پور، محمد علی و سامان‌پور، زهره (1396). توسعه صنعتی و محرومیت در مناطق ایران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. 32(124)، 51-63.
قضاوت، سمیه؛ دری نوکورانی، بهروز؛ ربیعه، مسعود و زندیه، مصطفی (1399). ارزیابی و تحلیل سیاست‌های توسعۀ پایدار در شبکه حمل‌ونقل فراورده‌های نفتی با رویکرد پویایی سیستم. مدیریت صنعتی، 12(2)، 271-298.
محقر، علی؛ صفری، حسین؛ معین نجف‌آبادی، فقیهه (1400). طراحی متدولوژی تعالی سازمانی صنعت نفت ایران. مدیریت صنعتی 13(3)، 370-390.
مصطفائی، شعبان؛ خداداد کاشی، فرهاد و موسوی جهرمی، یگانه (1399). تأثیر توسعه صنعتی بر کاهش فقر در استان‌های ایران. پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 10(38)، 45-60.
 
References
Ahmad, R., Zhu, N. J., Lebcir, R. M., & Atun, R. (2019). How the health-seeking behaviour of pregnant women affects neonatal outcomes: findings of system dynamics modelling in Pakistan. BMJ global health, 4(2), e001242.
Ainian, M. & Souri, D. (2015). Poverty and inequality, family savings behavior, inflation of tithes. Higher Education Institute of Management and Planning. Presidential Research Assistant. (in Persian)
Alkire, S., & Fang, Y. (2019). Dynamics of multidimensional poverty and uni-dimensional income poverty: An evidence of stability analysis from China. Social Indicators Research, 142(1), 25-64.
Alloush, M. (2019). Income, Psychological Well-Being, and the Dynamics of Poverty. Job Market Paper.
Sen, A.K (1999). Development as Freedom. Oxford University Press.
Atlas of deprived areas of the country (2016). Stratification and zoning of deprived areas of the country and relative advantages of these areas. Barkat Foundation, executive headquarters of Farman Imam (RA). Tehran. (in Persian)
Baugh, A. D., Vanderbilt, A. A., & Baugh, R. F. (2019). The dynamics of poverty, educational attainment, and the children of the disadvantaged entering medical school. Advances in Medical Education and Practice, 10, 667.
Blank, R. M. (2003). Selecting among anti-poverty policies: can an economist be both critical and caring? Review of Social Economy, 61(4), 447-469.
Bourguignon, F. & Chakravarty S.R. (2019). The Measurement of Multidimensional Poverty. In: Chakravarty S. Poverty, Social Exclusion and Stochastic Dominance. Themes in Economics (Theory, Empirics, and Policy). Springer, Singapore.
Cheng, H., Dong, S., Li, F., Yang, Y., Li, Y., & Li, Z. (2019). A circular economy system for breaking the development dilemma of ‘ecological Fragility–Economic poverty’vicious circle: A CEEPS-SD analysis. Journal of Cleaner Production, 212, 381-392.
Cheng, X., Shuai, C. M., Wang, J., Li, W. J., Shuai, J., & Liu, Y. (2018). Building a sustainable development model for China's poverty-stricken reservoir regions based on system dynamics. Journal of Cleaner Production, 176, 535-554.
Cheng, X., Shuai, C., Liu, J., Wang, J., Liu, Y., Li, W., & Shuai, J. (2018). Modelling environment and poverty factors for sustainable agriculture in the Three Gorges Reservoir Regions of China. Land Degradation & Development, 29(11), 3940-3953.
Deprivation report of the less developed areas of the country-Ilam province, (2016). (in Persian)
Divya Sharma, M., Vijayabaskar, A.M. & Arora, S. (2020). Relational approaches to poverty in rural India: social, ecological and technical dynamics. Contemporary South Asia, 29(2), 220-235.
Duong, P. B., Thanh, P. T., & Ancev, T. (2020). Impacts of off‐farm employment on welfare, food security and poverty: Evidence from rural Vietnam. International Journal of Social Welfare, 30(40).
Faizpour, M.A. & Samanpour, Z. (2016). Industrial development and deprivation in the regions of Iran. Geographical Research Quarterly, 32(124), 51-63. (in Persian)
Foukerdi, R., & Mohtat, M. (2017). Defining Sustainability Report Content in NIRDC: Application of BSC and Grey-DEMATEL. Industrial Management Journal, 9(4), 735-764. doi: 10.22059/imj.2018.241991.1007316. (in Persian)
Ghezavat, S., Dori Nokorani, B., Rabieh, M., & Zandieh, M. (2020). Evaluating and Analyzing Sustainable Development Policies in the Oil Products Transportation Network with a System Dynamics Approach. Industrial Management Journal, 12(2), 271-298. doi: 10.22059/imj.2020.300826.1007732. (in Persian)
He, X. (2019). Digital Entrepreneurship Solution to Rural Poverty: Theory, Practice and Policy Implications. Journal of Developmental Entrepreneurship, 24(01), 1950004.
Hector Rocha, Martin Kunc & David B. Audretsch (2020) Clusters, economic performance, and social cohesion. A system dynamics approach, Regional Studies, 54(8), 1098-1111.
Hosseinzadeh, M., Foroushani, M. S., Tang, O., & Mehregan, M. R. (2020). Complexity management of corruption in Iran’s oil industry applying soft system dynamics methodology (SSDM). Kybernetes, 50(8), 2397-2427. https://doi.org/10.1108/K-03-2020-0145
Irankhah, A., Momeni, & H. (2018). Investigating poverty and its factors in Tehran. Journal of New Advances in Behavioral Sciences, 2(16), 34-52. (in Persian)
Khorasani, M.A., Matiei Langroudi, S.H. & Mohammadi, M. (2019). A comparative approach to evaluating and analyzing the content of scientific articles on rural poverty in Iran. Quarterly Journal of Space Economics and Rural Development, 9(33), 113-140.
 (in Persian)
Latuszynska, M., & Fate, S. (2019). A hybrid simulation approach to modelling the impact of public interventions on poverty. European Research Studies Journal, 12(4), 347-363.
Lau, J. D., Hicks, C. C., Gurney, G. G., & Cinner, J. E. (2018). Disaggregating ecosystem service values and priorities by wealth, age, and education. Ecosystem services, 29, 91-98.
Masys, A. J. (2016). Applications of Systems Thinking and Soft Operations Research in Managing Complexity from Problem Framing to Problem Solving. Springer.
Mohaghar, A., Safari, H., & Moein Najaf Abadi, F. (2022). Designing Organizational Excellence Methodology for Iran’s Oil Industry. Industrial Management Journal, 13(3), 370-390. doi: 10.22059/imj.2021.334178.1007889. (in Persian)
Mostafaei, S., Kashi, F., & Mousavi Jahromi, Y. (2020). The Impact of Industrial Development on Poverty Reduction in the Provinces of Iran. Economic Growth and Development Research, 10(38), 60-45. doi: 10.30473/egdr.2019.44272.5064
Oldekop, J.A., Sims, K.R.E., Karna, B.K. (2019). Reductions in deforestation and poverty from decentralized forest management in Nepal. Nat Sustain 2, 421–428.
Oliveira Musse, J., Homrich, A. S., de Mello, R., & Carvalho, M. M. (2018). Applying backcasting and system dynamics towards sustainable development: The housing planning case for low-income citizens in Brazil. Journal of Cleaner Production, 193, 97-114.
Pishbahar, E., Bagherpour, S., Ghahremanzadeh, M. (2019). Evaluation of Rural Poverty Indicators and Its' Affecting Factors in Iran. Journal Of Agricultural Economics and Development, 33(1), 41-54. doi: 10.22067/jead2.v0i0.73388. (in Persian)
PortarKaruni, M. & Sharepour, M. (2020). Urban poverty in Iran; Meta-analysis and a systematic review. Studies of urban structure and function, 7(22), 61-79
Radosavljevic, S., Haider, L. J., Lade, S. J., & Schlüter, M. (2020). Effective alleviation of rural poverty depends on the interplay between productivity, nutrients, water and soil quality. Ecological Economics, 169, 106494.
Sadeghi Hasanvand, V. (2020). The effect of price adjustment of energy carriers, distribution indices and poverty on welfare index of urban society (Case Study Iran). QJERP, 28 (94), 67-99. (in Persian)
Samadi Foroushani, M., keyhanpour, M. J., & Shokrekhodaee, F. (2022). Analysis of the Network Governance System for the Sustainable Development of Deprived Regions in Iran. Governance and Development Journal, 2(1), 77-102. (in Persian)
Schotte, S., Zizzamia, R., & Leibbrandt, M. (2018). A poverty dynamics approach to social stratification: The South African case. World Development, 110, 88-103.
Shahhoseini, M. A., Javaheri Shalmani, S. F., Hasangholipor yasory, T., & Rostami, A. (2019). Evaluating and Comparing Key Indicators of Sustainable Development Performance in the Petrochemical Industry Using SMAA and SMAA-S. Industrial Management Journal, 11(2), 273-302. doi: 10.22059/imj.2019.280703.1007589. (in Persian)
 Sterman, J.D. (2000). Business Dynamics: Systems Thinking and Modeling for a Complex World. McGrawHill, USA.
Streimikiene, D. (2014). Comparative assessment of environmental indicators of quality of life in Romania and Lithuania. Economics & Sociology, 7(1), 11.
Streimikienė, D., Strielkowski, W., Bilan, Y., & Mikalauskas, I. (2016). Energy dependency and sustainable regional development in the Baltic States: A review. Geographica Pannonica, 20(2), 79-87.
Zelinka, D., & Amadei, B. (2019). A systems approach for modeling interactions among the Sustainable Development Goals Part 2: System dynamics. International Journal of System Dynamics Applications (IJSDA), 8(1), 41-59.
Zhou, Y., Guo, L., & Liu, Y. (2019). Land consolidation boosting poverty alleviation in China: Theory and practice. Land Use Policy, 82, 339-348.
Zuo, Y., Shi, Y. L., & Zhang, Y. Z. (2017). Research on the sustainable development of an    economic-energy-environment (3E) system based on system dynamics (SD): A case study of the Beijing-Tianjin-Hebei Region in China. Sustainability, 9(10), 1727.
مدیریت صنعتی
دوره 15، شماره 2
1402
صفحه 299-234

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار