ارائه مدلی مناسب جهت بهبود طبقه بندی چندمعیاره اقلام موجودی با استفاده از مدل SBM (مطالعه موردی: شرکت صنعتی پارس خزر)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

2 استادیار،گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

3 کارشناسی ارشد،گروه مدیریت صنعتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

هدف: در محیط های کاری، سازمان‌ها نیازمند ایجاد تعادل بین موجودی انبار و هزینه های نگهداری می باشند.از این رو کنترل موجودی یکی از دغدغه های اصلی سازمان هاست.در بسیاری از سازمان ها از روش طبقه بندی ABC  جهت کنترل حجم زیاد موجودی ها استفاده می کنند. در طبقه بندی ABC سنتی ،اقلام تنها براساس یک معیار واحد دسته بندی می شوند اما توجه به معیارهای دیگر نیز ضروری است که در اینگونه موارد از طبقه بندی چندمعیاره اقلام موجودی استفاده می شود.هدف این پژوهش ارائه مدل جدید در طبقه بندی چندمعیاره اقلام موجودی است.
روش: در این پژوهش از روش تحلیل پوششی داده ها جهت ارائه مدلی مناسب برای طبقه بندی اقلام موجودی استفاده شده است. در ادبیات پژوهش از مدل های شعاعی و غیر شعاعی تحلیل پوششی داده ها برای طبقه بندی اقلام موجودی استفاده شده است که از مقایسه نتایج مدل ها نتیجه می شود مدل های غیرشعاعی طبقه بندی منطقی تری را ارائه می دهند. به همین دلیل در این مقاله انواع دیگر مدل های غیرشعاعی جهت بهبود طبقه بندی اقلام موجودی پیشنهاد شده است.
یافته‌ها: روش پیشنهاد شده ضعف مدل های شعاعی را ندارد و در راستای مدل های غیرشعاعی باعث بهبود طبقه بندی چندمعیاره اقلام موجودی شده است.
نتیجه‌گیری: جهت اجرای مدل های جدید و مقایسه آن ها با مدل های موجود از47 قلم از اقلام موجودی مربوط به یک مثال عددی مشترک موجود در ادبیات پژوهش و همچنین 80 قلم از اقلام موجودی شرکت صنعتی پارس خزر استفاده شده است.نتایج مقایسه مدل پیشنهاد شده با مدل های موجود در ادبیات پژوهش، نشان دهنده برتری مدل پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Providing an Appropriate Model for Improving Multi-Criteria Inventory Classification Using SBM Model (Case Study: Pars Khazar Industrial Company)

نویسندگان [English]

  • Mohamad Rahim Ramzaniyan 1
  • Keykhosro Yakideh 2
  • Narjes Mohammadi Bazghaleh 3
1 Associate Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran.
2 Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht Iran.
3 MSc., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran.
چکیده [English]

Objective: In Workplaces, organizations need to balance warehouse inventory and maintenance costs. Therefore, inventory control is one of the major concerns of organizations. In many organizations, they use the ABC classification method for controlling a large volume of inventory. in the traditional ABC classification, items are categorized only by a single criterion; but considering other criteria is also essential, so in such cases, the multi-criteria inventory classification is used. The purpose of this study is to present a new model in multi-criteria inventory classification.
Methods: In this study, the data envelopment analysis method has been used to present an appropriate model for inventory classification. In the literature of Radial and non-radial models of data envelopment analysis have been used in inventory classification and the comparison of the results of the models indicates that non-radial models provide a more rational classification. Hence, other types of non-radial models have been proposed in this paper to improve inventory classification.
Results: the proposed method does not have the weakness of the radial models and improves the multi-criteria inventory classification using non-radial models.
Conclusion: 47 items of inventory related to a common numerical example in the literature as well as 80 items of inventory items of Pars Khazar industrial company have been used in order To implement the new models and compare them with existing models. The results of comparing the proposed model with the existing ones in the literature show the superiority of the proposed model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • R model
  • RAM model
  • SBM model without input
  • Data Envelopment Analysis
  • Multi-criteria inventory classification

مراجع


اسماعیل‌زاده، منصور، (1394)، «طبقه‌بندی ABC چند معیاره موجودی‌ها با استفاده از منطق فازی»، کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21.
رمضانیان، محمدرحیم، یاکیده، کیخسرو، علیدوست، عاطفه، (1397)، «ارائه مدلی جدید در راستای بهبود مدل های مبتنی بر DEA در طبقه‌بندی چندمعیاره اقلام موجودی (مطالعه موردی: شرکت پارس خزر)»، فصلنامه مدیریت صنعتی،10(3)، 353-366.
شریفی، فاطمه (1395)؛ «تجزیه‌وتحلیل طبقه‌بندی ABC چندمعیاره در سیستم کنترل موجودی دارو (موردمطالعه: بیمارستان سلمان فارسی شهر بوشهر)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خلیج‌فارس بوشهر.
صفائی قادیکلائی، عبدالحمید، مدهوشی، مهرداد، اسماعیل‌زاده، منصور، (1386)، «تلفیق دو مدل طبقه‌بندی ABC چندمعیاره موجودی»، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 57، صفحات 133-146.
مهرگان، محمد‌رضا (1392)؛ تحلیل پوششی داده‌ها، مدل‌های کمی در ارزیابی عملکرد سازمان‌ها، تهران: نشر کتاب دانشگاهی، چاپ دوم.
متقی، هایده (1391)؛ مدیریت تولید و عملیات، تهران: انتشارات آوای شروین، چاپ سیزدهم.
نیکو، حسین، سلامت، مجید، رسولیان، علی، (1393)، «به‌کارگیری روش تاپسیس در آنالیز ABC چند معیاره موردمطالعه: واحد تولیدی محصولات صنایع غذایی دلپسند»، کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، حسابداری، مدیریت و علوم اجتماعی، کشور لهستان.
References
Chen, J. X. (2011). Peer-estimation for multiple criteria ABC inventory classification. Computers & Operations Research, 38, 1784–1791.
Cooper, W.W. Park, K.S. Pastor, J.T, (1999). RAM: A range adjusted measure of inefficiency for use with additive models, and relations to other models and measures in DEA. Journal of Productivity Analysis, 11(1), 5-42.
Esmailzadeh, Mansour. (2015). Multi-Criteria inventory ABC Classification Using Fuzzy Logic. 7th international Conference on Management.
Flores, B.E. and Whybark, D.C. (1986), Multiple criteria ABC analysis”, International Journal of Operations & Production Management, Vol. 6 No. 3, pp. 38-46.
Gelders, L.F. and Van Looy, P.M. (1978), An Inventory policy for slow and fast movers in a petrochemical plant: a case study, The Journal of the Operational Research Society, Vol. 29 No. 9, pp. 867-874.
Guvenir, H. A. & Erel, E. (1998). Multi criteria inventory classification using a genetic algorithm. European Journal of Operational Research, 105, 29–37.
Hadi-Vencheh, A. (2010). An improvement to multiple criteria ABC inventory classification. European Journal of Operational Research, 201, 962–965.
Ishizaka, F. Lolli, E. Balugani, R. Cavallieri and R. Gamberini. (2018) DEASort: Assigning items with data envelopment analysis in ABC classes، International Journal of Production Economics.
M. Tavassoli،Gh. R. Faramarzi and R. Farzipoor Saen. (2014), Multi-criteria ABC inventory classification using DEA-discriminant analysis to predict group membership of new items، Int. J. Applied Management Science, Vol. 6, No. 2.
Mottaghi, Hydeh (2012).Production & Operations Management. Tehran: Avaye Sherwin Press. (in Persian)
Mehregan, Mohammad (2012). Data Envelopment Analysis (Quantitative Models for Organizational Performance Evaluation). Tehran: University Book Press. (in Persian)
Ng, W.L. (2007), A simple classifier for multiple criteria ABC analysis, European Journal of Operational Research, Vol. 177 No. 1, pp. 344-353.
Niko, Hossein, Salamat, Majid, Rasulian, Ali. (2014).Applying the TOPSIS method in Multi- criteria ABC Analysis (Case Study: Delpasand Food Production Unit).International Conference on Economics, Accounting, Management and Social Sciences, Poland. (in Persian)
Park, Jaehun, Hyerim Bae, and Joonsoo Bae. (2014), Cross-evaluation-based weighted linear optimization for multi-criteria ABC inventory classification. Computers & Industrial Engineering/ 76: 40-48.
Puente, D. de la Fuente, P. Priore, R. Pino. (2002), ABC Classification with uncertain data: a fuzzy model vs. a probabilistic model. Applied Artificial Intelligence; 16(6) 443–456.
Ramanathan, R. (2006), ABC inventory classification with multiple criteria using weighted linear optimization, Computers & Operations Research. 33, 695–700.
Ramzanian, Mohamadrahim, Yakideh, Keikhosro, Alidost, Atefeh. (2019). providing a New Model to Improving DEA-based Models in Multi-criteria Inventory Classification (case study: Pars Khazar). Journal of Industrial Management, Volume 10, Issue 3, Spring 353-366.
Sarmah S. P. Moharana, U. C. (2015), Multi-criteria classification of spare parts inventories – a web based approach, Journal of Quality in Maintenance Engineering, Vol. 21 ISS4 pp. 456 – 477.
Sharifi, Fatemeh, (2016).Multi-criteria ABC Classification analysis in Drug inventory Control System (Case Study: Slman Farsi Hospital of Busher).Master thesis, Persian Gulf university of Busher. (in Persian)
Torabi, S. A., Hatefi, S. M., & Saleck Pay, B. S. (2012). ABC inventory classification in the presence of both quantitative and qualitative criteria. Computers & Industrial Engineering, 63(2), 530-537.
Wong, W.P. (2010), Decision support model for inventory management using AHP approach: a case study on a Malaysian semiconductor firm, California Journal of Operations Management, Vol. 8 No. 2, pp. 55-71.
Zheng, S., Fu, Y., Lai, K. K., & Liang, L. (2017). An improvement to multiple criteria ABC inventory classification using Shannon entropy. Journal of Systems Science and Complexity, 30(4), 857-865.
Zhou, P. and Fan, L. (2007), A note on multi-criteria ABC inventory classification using weighted linear optimization, European Journal of Operational Research, Vol. 182 No. 3, pp. 1488-1491.
مدیریت صنعتی
دوره 12، شماره 3
1399
صفحه 485-501

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار